Kampgeld Theresienstadt 1943 – complete set

Een compleet set van zeven briefjes ongebruikt kampgeld van 1 tot 100 kronen van het notoire Theresienstadt-concentratiekamp.
Op ieder briefje staat een afbeelding van Mozes met de stenen tafels met de 10 geboden en de David ster.  Op de andere kant staat de handtekening van Jacob Edelstein, “Der Älteste der Juden in Theresienstadt” die door de Nazi’s werd omgebracht in Auschwitz in 1944. Wanneer men in Theresienstadt werd geplaatst, moesten de gevangen hun geld omwisselen tegen dit kampgeld. In theorie had het geld buiten het kamp dezelfde waarde buiten het kamp, maar in de praktijk was dit natuurlijk niet waar.

Theresienstadt (Terezín in het Tsjechisch) was een concentratiekamp en doorgangskamp. Het bevond zich in de voormalige vestingstad Terezín, in het huidige Tsjechië, ongeveer 60 kilometer ten noorden van Praag.

Theresienstadt had een bijzondere functie binnen het nazi-kampensysteem. Het werd in 1941 opgericht en diende als een doorgangskamp voor Joden die uiteindelijk naar vernietigingskampen zoals Auschwitz werden gedeporteerd. Maar het kamp werd ook gepresenteerd als een ‘modelkamp’ in nazi-propaganda. De nazi’s misleidden de buitenwereld door het kamp te presenteren als een cultureel centrum waar Joden relatief goed werden behandeld. In werkelijkheid waren de omstandigheden zwaar, met overbevolking, honger, ziektes en dwangarbeid.

Een berucht voorbeeld van deze propaganda was het bezoek van het Rode Kruis in 1944. Om de inspectie te misleiden, werd het kamp tijdelijk ‘opgeknapt’, gevangenen kregen meer voedsel en er werd een schijn van culturele activiteiten opgehouden. Er werd zelfs een propagandafilm gemaakt, bekend als Theresienstadt: Ein Dokumentarfilm aus dem jüdischen Siedlungsgebiet, waarin het kamp werd voorgesteld als een aangename leefomgeving. Na de opnames werden veel van de betrokken gevangenen gedeporteerd naar Auschwitz.

In totaal werden ongeveer 140.000 Joden naar Theresienstadt gebracht. Ongeveer 33.000 stierven in het kamp zelf door de slechte leefomstandigheden. Ongeveer 88.000 werden doorgestuurd naar vernietigingskampen, waar de meesten werden vermoord.

Theresienstadt werd op 8 mei 1945 bevrijd door het Rode Leger. Vandaag de dag is de voormalige vestingstad een herdenkingsplaats en museum ter nagedachtenis aan de slachtoffers van de Holocaust.